انسولین درمانی در بیماران دیابتی

تمام بیماران دیابتی نوع 1 و 40% بیماران دیابتی نوع 2 وابسته به تزریق انسولین هستند. دوز انسولین دریافتی باید با مقدار غذا و میزان فعالیت فرد تطابق یابد. قبل از تطابق دادن انسولین موارد زیر باید مدنظر قرار گیرند:
- با شروع درمان با انسولین، به مدت حداقل 3 روز تا یک هفته، باید مقدار انسولین دریافتی، مقدار غذای خورده شده و نتیجه تست قند خون دو ساعت قبل و بعد از غذا و قبل از خواب در یک دفتر روزانه ثبت شود و ملاحظات مربوط هم در کنار آن درج گردد (مثلاً تأخیر در خوردن ناهار، سرماخورگی، خوردن یک میان و عده اضافه و ...) برای افراد دیابتی نوع 1 ، تست قند خون در روز به میزان 3 بار یا بیشتر توصیه می شود . سپس با مشورت با متخصص، دوزانسولین براساس مقدار کربوهیدرات غذا، مطابقت داده میشود.

قند خون در افراد دیابتی نوع 2، با ثبات تر از نوع 1 است و این افراد ممکن است به 2-1 بار تست قند خون در روز احتیاج داشته باشند.

- باید برای قند خون یک مقدار هدف در نظر گرفته شود توصیه می شود قبل از غذا محدوده قند خون mg/dl140-80 و قند خون موقع خواب mg/dl160-100 باشد.
- برای کنترل مناسب قند خون، باید به زمان اثر انسولین در بدن توجه شود. باید توجه داشت که عمل انسولین ممکن است از فردی تا فرد دیگر متغیر باشد و با دوزانسولین ، محل تزریق، میزان ورزش، وجود آنتی بادیهای ضدانسولین و دیگر فاکتور ها، تغییر می کند. با توجه به این که میزان قند خون 1-5/0 ساعت بعد از صرف غذا به ماکزیمم می رسد، باید تزریق انسولین طوری انجام شود که 1-5/0 ساعت بعد از صرف غذا، انسولین به اوج اثر خود برسد.

جدول زیر زمان اثر انواع انسولین را نشان می دهد:
نوع انسولین شروع اثر اوج اثر مدت اثر

انسولین تند اثر:
1-لیسپرو 30-15 دقیقه 90-30 دقیقه 5-3 ساعت
2-رگولار 60 -30 دقیقه 4-2 ساعت 8-6 ساعت
3- آسپارت 5 دقیقه 15 دقیقه 4-3 ساعت

انسولین متوسط اثر:
NPH-لنت 2-1 ساعت 12 -6 ساعت 26 -18 ساعت

انسولین طولانی اثر:
1-اولترالنت 6-4ساعت 16-10 ساعت 48 -24 ساعت
2- گلارجین 6-4 ساعت 24-6 ساعت بیشتر از 24 ساعت

انسولین مخلوط
(50/50 , 70/30) 60-30 دقیقه 12 -2 ساعت تا 18 ساعت

در افراد سالم غیر دیابتی، بدن به دو صورت انسولین ترشح می کند: انسولین پایه و انسولین بعد از غذا. انسولین پایه در طول شبانه روز ، صرفنظر از این که فرد غذا خورده باشد یا نه، به مقدار اندک و بطور مداوم ( هر 11-9 دقیقه) ترشح می شود. این انسولین مسئول کاهش کتوژنز، کنترل لیپولیز، گلیوکونئوژنز و گلیسکوژنولیز و برداشت پایه گلوکز توسط بافت های محیطی است. انسولین های متوسط اثر و طولانی اثر موجود از این الگو پیروی می کنند.


نوع دیگر، انسولین بعد از غذا است که در پاسخ به صرف غذا، بلافاصله و به مقدار بیشتر ترشح می شود و در فاصله 10 دقیقه بعد از غذا به اوج غلظت خود می‌رسد و در فاصله 4-2 ساعت هم به سطح پایه برمیگردد. انسولین های کوتاه اثر از این الگو پیروی می کنند. مقدار ترشح انسولین در افراد غیر دیابتی که وزن زمان دارند تقریباً 25 واحد در روز است.

در بعضی افراد دیابتی قند خون با دو تزریق انسولین در روز کنترل می شود در حالی که در بعضی دیگر احتیاج به 4 تزریق در روز می شود. تزریق مخلوط دو انسولین کوتاه اثر و متوسط یا طولانی اثر، در کنترل قندخون موثرتر است.

مطالب مرتبط: انسولین گلارژین، انسولین رگولار